Tien jaar geleden ontmoette ik Bas op mijn werk. In het begin hadden we amper contact. Maar een paar jaar later spraken we elkaar ineens wat vaker, en vond ik hem aantrekkelijk en charmant. De aantrekking was wederzijds. Het contact tussen ons voelde zo intens dat er al snel geen weg terug was.

Ik wist dat mijn leven voor altijd zou veranderen als ik op de avances van Bas in zou gaan. Na een paar maanden dagelijks intensief met elkaar te schrijven, spraken wij op een middag bij hem thuis af. Deze ontmoeting was voor mij de bevestiging dat wij door de liefde voor elkaar, bij elkaar hoorden en dat alles klopte tussen ons.

Hij was op de hoogte dat ik samenwoonde, dat mijn vriend en ik geen kinderen hadden, en dat ik een kinderwens had. Hij maakte me vanaf het begin duidelijk dat hij de lat- relatie met zijn vriendin, nooit zou afbreken.

Wij zouden een duurzame en bestendige liefdesrelatie hebben met elkaar. Als daaruit een kind zou voortkomen, dan zouden wij ons kind niet samen opvoeden. Van een gezamenlijke toekomst kon geen sprake zijn. Samenwonen was niets voor hem, zei hij.

Ik was zo enorm verliefd op Bas dat ik alles begreep en op alles ja knikte.

Op dat moment voelde het aan alsof Bas heel zeker was van mij en van zijn gevoelens voor mij.

Hij vertelde mij dat hij onvoorwaardelijk en zielsveel van me hield. Dat zijn relatie met zijn vriendin anders was. Ze waren soulmates, hun relatie was niet lichamelijk maar verstandelijk. Hij had de seksualiteit opgeofferd, omdat hij zoveel van haar hield en hun relatie goed was. Ik vertrouwde hem, in mijn beleving was hij een liefdevol en eerlijk mens. Hij was bovendien ontzettend slim en stond bekend als integer en betrouwbaar. Daarbij was hij belezen, sportief en muzikaal. Ik zag in hem mijn grote liefde. Ik hield enorm veel van hem. Ik repte met geen woord over onze relatie omdat dit de afspraak was, en dat hield ik jaren vol.

Ik werd na enkele maanden zwanger. Het kindje was zeer gewenst. Tijdens mijn zwangerschap werd ik al geconfronteerd met een kant van Bas die ik niet kon rijmen. Het viel mij op dat hij herhaaldelijk overduidelijk flirtte met een collega op de afdeling. Alsof hij ook belangstelling had voor haar. Tot mijn verbazing deed het hem ogenschijnlijk niets dat ik daarvan getuige was. Hij reageerde verontwaardigd en beledigd omdat ik dat flirten ter sprake bracht. Dat scenario was iets wat zich in de jaren die volgden, op ons werk veelvuldig zou herhalen; flirten met vrouwelijke collega’s.

Gewoonlijk werd ik haast volledig genegeerd door Bas. Het was immers een geheim dat wij samen waren en niemand mocht erachter komen dat wij een relatie hadden. Intussen hield hij amper rekening met mijn gevoelens, ik was volgens hem overgevoelig.

Wanneer ik Bas ergens op aansprak, ontkende hij alles en beschuldigde mij ervan hem van dingen te betichten die niet eens in hem opkwamen. Het heeft bijna tien jaar geduurd voordat ik erachter kwam wie hij werkelijk was. Hij maakte mij tijdens discussies, over o.a. zijn flirtgedrag, uit voor kleuter en hij vond dat ik teveel doktersromannetjes had gelezen en teveel fantasie had. Omdat hij zich volstrekt niet herkende in het beeld dat ik van hem had, werd ik aan het twijfelen gebracht. Onze relatie was passioneel, en onze ruzies waren volgens hem het gevolg van mijn jaloezie.

Ik begon te geloven dat hij gelijk had en dat ik hem misschien toch onterecht beschuldigde. Dat eeuwige getwijfel aan mijn eigen inzicht was ontwrichtend en gekmakend. Want er gingen bij mij allerlei alarmbellen af, omdat het geregeld niet goed aanvoelde.

Altijd reageerde hij op dezelfde manier; ‘In welke bubbel zit je nu weer.’ of ‘Wat is dit nu weer?”.

Ik kreeg te horen dat hij zo geduldig met mij was geweest, omdat ik uit een disfunctioneel gezin kwam, en dat ik degene was, die geen stabiele relatie kon verdragen. Ik werd mettertijd een onzekere, angstige en ongelukkige vrouw, die doodsbang was om Bas te verliezen.

Hij waarschuwde me dat er bij hem ineens een knop om kon gaan, en de relatie dan voor hem helemaal over zou zijn. Ik probeerde dat principe te begrijpen maar ik had geen idee waarover hij het had.

De laatste jaren waren slopend. Ik raakte overspannen, en mijn weerstand en gezondheid gingen achteruit.

Later leerde ik, dat ik op dat punt al geruime tijd getraumatiseerd was, omdat ik telkens in verwarring werd gebracht. Doordat Bas alles wat ik zei ontkrachtte en ontkende dacht ik dat er iets mis was met mijn perceptie van de realiteit. Bas gedroeg zich al een paar jaar afstandelijk en was emotioneel niet beschikbaar.

Tijdens een vakantie zag ik dat hij de hele nacht online was op WhatsApp, terwijl ik amper contact met hem had. Ik belde hem thuis op, hij snauwde met verwijten. Ik moest niet zoveel met mijn telefoon bezig zijn. Hij had duidelijk privacy nodig. Dat nare telefoongesprek was voor mij één van de zoveel verwarrende gebeurtenissen, waarzijn masker duidelijk afgleed.

Maandenlang was hij veel vaker, nacht na nacht, en ook overdag online.

Hij had duidelijk intensief contact met een ander. Na bijna tien jaar was ik er zo slecht aan toe dat ik hem smeekte om bij mij weg te gaan. Ik had er schoon genoeg van om mijzelf zo ongelukkig te voelen, maar ik had zelf niet de kracht om hem te verlaten. Ik was trauma gebonden en ik kwam niet los. Ik at nauwelijks en deed geen oog dicht. Zelf bleef hij ontkennen dat er een ander was maar bleef onbeschikbaar en afstandelijk.

Uiteindelijk gebeurde het tijdens een discussie per sms (ik was al een jaar niet meer welkom op WhatsApp).

Hij blokkeerde me volledig op zijn mobiele telefoon en liet niets meer van zich horen. Hij reageerde niet meer op mijn e-mails.

Ik was er kapot van en voelde mij schuldig. Na een paar weken durfde ik hem op het werk aan te spreken. Hij keek me aan, draaide zich om en liep weg. Ik volgde hem naar zijn kantoor, waar hij plaats nam achter zijn bureau maar bleef zwijgen. Vervolgens negeerde hij mij overal waar ik hem tegenkwam.

Omdat we samen een kind hadden was het mijn wens om de relatie op een respectvolle manier te beëindigen. Maar hij reageerde niet op e-mails of schreef terug dat mijn berichten niet werden gelezen. Weer kreeg ik het gevoel dat er van alles mis was met mij.

Een maand later belde ik hem thuis op. Hij klonk mat en kortaf, ik herkende hem niet meer. Zijn stem leek niet eens meer op de zijne. Hij vertelde mij dat hij van mij walgde, omdat ik een verwerpelijk iemand was en mij gedroeg als een kleuter. Ik was kwaadaardig en zijn medelijden was oneindig, maar zijn tijd niet. ‘Kom maar terug, als je je weer normaal kunt gedragen. Maar helaas, je wordt nooit meer beter.’

Tijdens het gesprek bleef ik kalm luisteren. Ik voelde intuïtief aan dat wat hij over mij zei niet over mij ging maar dat hij iets prijs had gegeven over zichzelf.

Voor het eerst maakte ik een klik. Dit harteloze gedrag paste absoluut niet bij zijn intelligentie.

De dagen daarna zocht ik op internet naar informatie. Ik vond een verklaring bij wat ze noemen cold treatment. Ik las dat juist dergelijk gedrag typerend is voor de narcist. Ik ontdekte nog veel meer, zijn kenmerkend gedrag was volledig van toepassing op het geschetste beeld van een verborgen narcist, of een hoog functionerend autist met narcistische eigenschappen.

Toen ik besefte waar ik mee te maken had, stortte ik bijna in. Waren de tien jaar voorbije jaren echt een leugen?

Ik zocht psychische hulp. Twee maal per week bezocht ik een jaar lang een psycholoog. Ik was gebroken, van mijn zelfvertrouwen was niets meer over.

Mijn werk gaf mij wat afleiding, maar thuis kon ik alleen maar huilen. Ik dacht dat het met mij nooit meer goed zou komen en dat ik het trauma nooit zou overwinnen. Ik was boos, ook op mezelf omdat ik het zo ver had laten komen. Ik voelde mij enorm verdrietig en verraden.

Na bijna een jaar therapie merkte ik dat ik meer energie kreeg. Dat ik mij vaker zomaar gelukkig voelde als ik ‘s ochtends opstond, simpelweg gewoon omdat ik leefde. Omdat een vogel floot of omdat de zon scheen. Ik merkte dat ik het trauma wel kon verwerken. Bas ontliep mij en hij was een volstrekte vreemde geworden. Ik kreeg bijna medelijden met hem als ik hem zag. Ik begreep dat deze man die ik zo had liefgehad, niemand kon liefhebben, waarschijnlijk ook zichzelf niet. Het ontbrak hem aan gevoel voor een ander, nota bene ook voor zijn kind. Empathie was ver te zoeken en waarschijnlijk iets, dat hij in de omgang alleen maar kon nabootsen. Zonder het zelf ooit te kunnen voelen.

Dit jaar bereikte mij het bericht dat Bas totaal onverwacht was overleden. Ik bleef ondanks de grote schok rustig. Ik had immers eerder, noodgedwongen afscheid van hem moeten nemen. Een paar dagen na zijn overlijden werd ik heel emotioneel. Het voelde op dat moment alsof Bas dicht in mijn buurt was. En dat begreep ik niet, omdat hij zo vijandig was geweest. Ik kreeg het idee dat hij om vergiffenis wou vragen. Ik denk dat hij ergens in zijn leven zo beschadigd werd, dat hij zich aan niemand meer kon hechten. Ik heb hem op dat moment alle nare dingen vergeven.

Wat mij het meest geholpen heeft, is veel te lezen en zodoende te leren over narcisme. Ik heb veel gehad aan het beluisteren van vlogs via You tube, van coaches en therapeuten die gespecialiseerd zijn in het helen van trauma, door omgang met een narcist. Het minste heb ik gehad aan mijn omgeving.

Ook mijn beste vrienden begrepen niets van wat ik hen vertelde. In hun adviezen en mening gingen zij uit van een normale, gezonde persoon en een normale relatie. Hou er rekening mee dat mensen die je narcistische ex hebben gekend meestal de allerbeste kant van hem kennen. Reken niet op veel begrip of op steun. Dat laatste is enorm pijnlijk. Je staat er in je nabije omgeving dus veelal alleen voor.

Ik hoop dat iedereen die zoiets vergelijkbaars meemaakt, hier sterker uit zal komen. Geef jezelf de tijd. Het ergste verdriet dat je in het begin voelt gaat over, ook al denk je dat dit niet meer zal gebeuren.

De namen Eva en Bas zijn wegens privacy overwegingen gefingeerd. Het zijn niet de echte namen van de betrokkenen.