Waarom je blijft hangen in een toxische relatie

Twee van de meest voorkomende opgenoemde redenen om in een destructieve relatie te blijven hangen zijn:

1. Bang om alleen te zijn (emotioneel en/of financieel)
2. Overontwikkeld verantwoordelijkheidsgevoel voor het geluk van partner en/of kinderen.

Men geeft wel aan te willen stoppen maar uiteindelijk blijft men, ondanks valse beloftes van beterschap van de partner.

De rest vertrekt wel, maar herhaalt hetzelfde of een soortgelijk zelfdestructief patroon in een nieuwe relatie.

De adrenalinekick die ze ervaren wanneer ze een diepe passie voor iemand voelen, kan verslavend zijn.

Voor veel mensen is de reden achter deze overmatige emotionele afhankelijkheid van een partner, codependentie of mede-afhankelijkheid.

Vraag

Onlangs stelde ik een klant deze vraag: ‘Wat weerhoud je ervan om uit een relatie te stappen die jouw niet gelukkig maakt?’ Het antwoord was: ‘Ik zie er tegenop een ​​breuk te doorstaan ​​en (weer) alleen te zijn. 

Mijn antwoord: “Daarom is het tijd om je angsten te onderzoeken en de reden en manier waardoor je jezelf saboteert.’

Veel vrouwen én mannen beseffen niet dat ze mogelijk té afhankelijk zijn van hun partner om zich goed in hun vel te voelen. Zijn of haar gedrag bepaalt volledig hun geluk.

Verlamd door angst

Eerst en vooral is het van groot belang dat je de angst erkent.

Angst verdwijnt namelijk niet vanzelf, het verandert gewoon in iets anders.

Als je je bewust wordt dat je je eigen behoeften in relaties saboteert, is het heel zinvol op zoek te gaan naar de diepliggende reden.

Kenmerken van codependentie komen veel voor bij mensen die zijn opgegroeid in een disfunctionele thuissituatie,vooral als je de rol van verzorger op jou nam

Wanneer een kind opgroeit in een dergelijk gezin kunnen verwondingen ontstaan, die ernstige gevolgen hebben in het latere leven als volwassene.

Het kind leert onbewust verschillende rollen aan te nemen om de liefde van de ouder(s) te krijgen.

Deze rollen geven bescherming en/of aanpassing aan de omstandigheden waarin het gezin verkeert.

Volgens codependentie experten zijn de meeste gezinnen disfunctioneel. Onderzoekers ontdekten ook dat codependente symptomen erger werden als ze niet werden behandeld. Het goede nieuws is dat ze omkeerbaar zijn. Ze werden aangeleerd in je vroege jeugd en kunnen dus ook weer afgeleerd worden.

Wat is een disfunctioneel gezin?

(Bron databank Nederlands Jeugdinstituut)

Bij deze problematiek gaan verschillende gezinsleden op een problematische manier met elkaar om. Het kan gaan om de omgang/communicatie tussen alle gezinsleden of tussen een aantal gezinsleden. Voorbeelden van disfunctionele communicatie en omgangsvormen zijn:

• elkaar niet laten uitspreken
• voortdurend verwijten maken aan elkaar
• niet naar elkaar luisteren en daardoor elkaar verkeerd begrijpen en interpreteren
• voortdurend teruggrijpen naar zaken uit het verleden
• zich terugtrekken (niet communiceren) uit angst dat conflicten zullen escaleren.

Subtypes en/of specificaties

Te grote betrokkenheid

Bij te grote betrokkenheid is er sprake van een communicatiepatroon binnen het gezin waardoor de jeugdige onvoldoende toekomt aan het ontwikkelen van zichzelf als een autonoom individu en niet leert zelfstandig te functioneren los van (de normen, waarden en opvattingen van) het gezinssysteem. Dit komt bijvoorbeeld als volgt tot uiting:

• Iedereen moet zich plooien naar de normatieve mening van het gezinssysteem.
• De gezinsleden zijn in relationeel en emotioneel opzicht zeer sterk op elkaar betrokken.
• De gezinsleden zijn onderling sterk van elkaar afhankelijk in denken en doen.
• Binnen het gezin bestaat er een goed gedefinieerd rollenpatroon met streng gehandhaafde waarden en krachtige sancties op afwijkend gedrag.
• Fouten van een gezinslid worden vergoelijkt, gebagatelliseerd of in de doofpot gestopt, zodat de eenheid kan worden gehandhaafd.

Te weinig betrokkenheid

Bij te weinig betrokkenheid is er sprake van een communicatiepatroon binnen het gezin waardoor de jeugdige te veel aan zijn lot wordt overgelaten, te autonoom moet functioneren, er (te) geringe relationele en emotionele betrokkenheid is en de jeugdige te veel is aangewezen op (sociale) netwerken buiten het gezin. Dit komt bijvoorbeeld als volgt tot uiting:

• Er wordt weinig samen gedaan.
• Er is weinig toezicht op wat de jeugdige bezighoudt of waarmee hij zich bezighoudt.
• Er is sprake van een niet goed gedefinieerd rollenpatroon met verwisselbare rollen.

Ontoereikende of gestoorde communicatie in het gezin

Belangrijke kenmerken van verstoorde communicatie binnen het gezin zijn:

• verwarrende en tegenstrijdige boodschappen aan de jeugdige
• een uitgesproken neiging om langdurig te praten tegen niemand in het bijzonder, zonder in te gaan op wat andere gezinsleden zeggen
• zinloze discussies die niet eindigen in een oplossing of overeenstemming
• gebrek aan effectief gebruikmaken van communicatie binnen het gezin om gezinsdilemma’s, -problemen of -conflicten te bespreken
• het in stand houden van gezinsgeheimen of voor de jeugdige essentiële informatie geheimhouden (bijvoorbeeld dat de jeugdige geadopteerd is) die nodig is om goed te kunnen functioneren.

Liefdesbang

Veel mensen zijn onbewust bang om emotioneel gekwetst te worden en kunnen een gezonde relatie ontvluchten (bindingsangst) of een vorm van zelfbeschermend gedrag vertonen door in een ongezonde toestand te blijven (verlatingsangst).

Voor veel mensen is pijn hetgeen ze kennen en gewend zijn.

Conflict is comfortabel. Omgaan met een niet beschikbare, verre of ongepaste partner is waar hun cockpit op afgestemd is.

Een partner die niets liever wil dan bij hen te zijn en ze een topprioriteit te maken, is vreemd en voelt onwennig aan. Soms valt het woord saai omdat conflict dan wegvalt en dit als leegte ervaren wordt.

De overgrote meerderheid van de vrouwen en mannen die ik coach, zijn onafhankelijk, standvastig, loyaal en empathisch. Ze zijn ambitieus, betrouwbaar en zelfredzaam. De waarheid is dat, ondanks vele prachtige eigenschappen, veel van deze vrouwen en mannen zich toch  aangetrokken voelden tot onleefbare, onrustige, emotioneel afstandelijke of ontrouwe partners. 

Niets tast het zelfrespect sneller aan dan een ongezonde relatie. Velen onder ons blijven in een disfunctioneel huwelijk/relatie omdat ze ervan overtuigd zijn dat dit is wat ze verdienen.

Om te genezen van het ongezonde patroon dat codependentie tot gevolg heeft in relaties , is het belangrijk om zelf de controle terug te krijgen. Ik noem dit hard werken aan jezelf, duiken in je innerlijke ipv bevestiging in de buitenwereld te gaan zoeken.

Je ‘ik-sterkte’ moet op peil zijn. Een ander kan namelijk nooit jouw afwegingen maken.

Take YOUR power back!

• Als je huidige relatie destructief is, onderzoek dus ook eigen gedrag in de relatie. 
• Leg je aangeleerde overtuigingen onder de loep en let op je negatieve zelfoordelen. Wees lief voor jezelf.
• Herinner jezelf eraan dat het gezond is om hulp van anderen (in het geval van narcistisch misbruik is het verstandig om hierover met lotgenoten te praten) te accepteren en een teken van kracht in plaats van zwakte. Coaching, vriendschappen en online bronnen kunnen enorm nuttig zijn om je hierin te ondersteunen.

Door je te concentreren op je genezing en persoonlijke groei zul je je leven energetisch transformeren en anderen aantrekken die emotioneel je gelijken zijn.