Loskomen van de narcist is een lang en intens proces

Dit proces verloopt qua tijdsduur voor ieder slachtoffer anders.

Maar wat voor ieder van ons, die ermee geconfronteerd wordt hetzelfde is, zijn de 5 fases die ons gaandeweg naar een afscheid ‘begeleiden.’

Narcistisch misbruik houdt nét het narcisme van je partner langer verborgen.

De legio uitgebreide manipulatietactieken die het wangedrag van de narcist in een slachtofferrol plaatst, brengt bij ons gevoelens van schuld schaamte, angst, en last but not least, verwarring naar boven.

De 5 stadia, nodig in het open-je-ogen proces, zorgen voor de vooruitgang van het besef dat je emotioneel misbruikt wordt. We evolueren van passieve deelnemer in de toxische relatie (het doel van de narcist) naar de actieve persoon die zijn leven terug in handen neemt. Dit proces is bedoeld om de giftige relatie de rug toe te keren.

Fase 1:  Inzicht in narcistisch misbruik

In het begin van de relatie met de narcist, is er perfectie.

‘Soulmate, ridder op het witte paard, de liefste en de knapste. Alles waar ik ooit van droomde’ zijn standaard uitspraken die het begin van de relatie met de narcist te beschrijven.

In tegenstelling tot de narcist zijn we de relatie met alleen maar goede bedoelingen ingegaan.

Na een lange reeks incidenten zal zich langzamerhand de bewustwording van het misbruik manifesteren.

Onze eerste reflectie en bewustwording is bijvoorbeeld de conclusie dat iemand die echt van je houdt, je dit nooit zou aandoen.

Omdat dit de eerste glimp achter het masker is en we trauma-gebonden zijn aan de narcist, zal deze reflectie vrij snel weer over gaan in een ontkenning. Met andere woorden, we zullen onszelf overtuigen dat we het verkeerd hebben.

Fase 2: Bewustwording van het narcistisch misbruik

De tweede fase breekt aan wanneer we de behoefte voelen ons dieper te verdiepen in de aard van de veelvuldige incidenten. Er zijn te veel aanvaringen geweest en de idealisering fase is ten einde aan het lopen.

We zijn begonnen met het actief zoeken naar antwoorden.

Misschien heb je de situatie met een buitenstaander besproken, of ben je tijdens je zoektocht op internet op details van narcistisch misbruik gebotst.

Deze externe informatie zal je op een kruispunt van twijfel plaatsen. Er zijn nu namelijk twee concurrerende realiteiten: de realiteit van de narcist en de externe realiteit die jou een nieuw en rationeel begrip van het gedrag van de narcist biedt.

Deze twee tegengestelde realiteiten zorgen voor een heftige verwarring.

Fase 3: Erkenning dat narcistisch misbruik destructief is

We kunnen een hele poos in fase 2 vasthangen.

In fase 2 gaan we koppig op zoek naar methodes om de relatie te verbeteren. Zelfopoffering is hier aan de orde. We zullen proberen de giftige situatie te accepteren door onze behoeftes opzij te schuiven.

Uiteindelijk is de overgang naar fase 3 gewoon een kwestie van TIJD. Na de aanhoudende wrede behandeling door de narcist in combinatie met ons onvermogen om iets te veranderen en/of te verbeteren aan het cyclus van narcistisch misbruik, breekt fase 3 aan.

Op dit punt is de idealisatie fase meestal verdwenen. We zijn blootgesteld aan zo veel verraad en leugens, dat het vertrouwen grondig beschadigd is. Bovendien voelen we dat we niet meer dezelfde persoon zijn als toen we de relatie begonnen.

We gaan eindelijk accepteren dat deze giftige relatie slecht is voor ons en dat we deze moeten stopzetten.

En toch doen we dit niet (omdat we het NOG niet kunnen)

We merken dat we steeds weer in die draaikolk van misbruik worden gezogen.

Het besef dat we er niet in slagen de narcist te verlaten, zorgt voor een grote frustratie. In dit stadium hebben we gemeen met de narcist dat onze woorden en daden niet kloppen. We weten dat de relatie slecht is en toch blijven we.

Sandra L. Brown, auteur van ‘Women Who Love Psychopaths’, beschrijft dit als volgt:

“…Het slachtoffer heeft twee verschillende relaties onderhouden met zowel de goede als de slechte psychopaat. Elke relatie heeft een andere ideologie om te handhaven . Deze twee visies beginnen tegen elkaar te vechten … “

Deze twee overtuigingen concurreren met elkaar en verlammen je.

Deze fase is niet te begrijpen voor de buitenwereld: hoe kan iemand misbruik in zijn/haar relatie accepteren én tegelijkertijd de wens hebben deze te verlaten. Enkel lotgenoten zullen dit feilloos begrijpen.

Fase 4:  Jezelf terugvinden

Inzicht krijgen in de chronische misbruiktactieken die ons verward en hulpeloos houden, is de volgende noodzakelijke stap om de narcistische relatie te verlaten.

Stap 4 brengt naast inzicht ook (re)actie met zich mee. Je beseft waarom de narcist doet wat hij doet. Je kunt dit patroon enkel doorbreken door in te zien dat er voor emotionele chantage twee mensen nodig zijn. In deze fase vind je de moed en het doorzettingsvermogen om jezelf te doorgronden, en je houding tegenover de narcist aan te passen.

We voelen nog wel de angst van het onbekende en de toekomst van een leven zonder de narcist.

Instinctief beseffen we ook dat dit naast een stortvloed van emoties, dramatische reacties van de narcist zal uitlokken. En toch, ondanks dit gevoel groeit er tegelijk een sterke niet tegen te houden oerkracht dat je beter verdient, dat dit moet stoppen.

Fase 4 draait volledig om je eigen emoties. Het is als een krachtige stem binnenin jezelf die alle beschuldigingen van de narcist overstijgt:

• Herkennen van de toegepaste manipulatietactiek en het doel ervan.
• Afstappen van het innerlijk sussen van dit gedrag om de lieve vrede te bewaren.
• Niet meer twijfelen aan je eigen percepties.
• De krachtige overtuiging voelen dat je beter verdient. Je eigenwaarde en zelfvertrouwen groeit hierdoor, een toekomst (zonder de narcist) is in zicht.

Dit keerpunt staat in het teken van opnieuw controle krijgen over JOUW realiteit na jaren van zware emotionele mist. Het is een geleidelijk opbouwend gevoel van empowerment.

Deze fase kan ook gepaard gaan met een externe gebeurtenis. Bv het overlijden van een naaste.

Fase 5: Versterkt denkpatroon en actie

In fase 5 is je manier van denken geëvolueerd en zie je de narcist of de relatie niet meer op dezelfde manier als voorheen. Je bent klaar om te breken. Je beseft heel duidelijk dat je daadwerkelijk actie moet ondernemen om jezelf uit de misbruiksituatie te verwijderen.

Nu kan het herstel van narcistisch misbruik beginnen. Je krijgt na lange tijd weer grip op je eigen handelen.

Dit proces bestaat uit 2 belangrijke stappen:

• Verbreek het contact met de narcist. (Indien je kinderen hebt met de narcist zal je het contact moeten herleiden tot 1 kanaal)
• Stop met het idealiseren van de narcist en de relatie.

Deze fase is ook een pittige emotionele rollercoaster. Je leven voelt nu als een vrije val in een toekomst waarin je niet eens meer weet wie je bent. En zelf al is de narcist uit je leven, bij momenten hoor je hem nog acties dicteren en je gedachten monitoren.

Net als een slang zal je vervellen, je zal op korte tijd zo veel groeien dat je oude huid moet plaatsmaken voor een nieuwe.

Fase 5 betekent dat je voorbij het punt van no return aanbeland bent, waar je niet meer alleen ziet dat de relatie giftig is, maar ook de narcist gaat zien als een gestoord persoon met wie je nooit meer een relatie wilt.

Je bent nu eerder bereid om het onbekende te accepteren dan terug te gaan naar de nachtmerrie waar je in geleefd hebt.

Gefeliciteerd! Je hebt nu eindelijk voor jezelf gekozen.